De geschiedenis van rolschaatsen (én fun facts!)

Het idee van een rolschaats, simpelweg een schoen met wielen, is al ontzettend oud. Er doen zich meerdere verhalen de ronde over wie de allereerste rolschaats of inline skate heeft uitgevonden, maar er is een Belg die wel een hele iconische intrede deed van zijn versie van de rolschaats.

In 1743 vond de Waalse Jean-Joseph Merlin uit Hoei een voorloper van de rolschaats uit. Op een chique evenement wilde de uitvinder zijn schoen op wielen laten zien aan het grote publiek. Volgens de oude verhalen rolde Jean-Joseph op zijn eigen creaties rond terwijl hij viool speelde. De Belg was naast uitvinder ook muzikant. Er zaten echter nog geen remmen op zijn rolschaatsen en Jean-Joseph bleek ook niet de beste skater te zijn. Toen hij met volle vaart over de vloer rolde, verloor hij de controle en hij botste vol op een peperdure spiegel. De spiegel en de viool overleefden het niet, Jean-Joseph kwam er met enkele lichte verwondingen van af.

De variant van de rolschaats met vier wielen is later uitgevonden door James L. Plimpton en gepatenteerd in 1863. Deze uitvinding was het gevolg van alle ongelukken en blessures die door in-line skates werden opgelopen. Voor die tijd waren er al meer versies van rolschaatsen en skates uitgevonden, maar James Plimpton was degene die als eerst een patent nam. Overigens bezat Londen al in 1824 overdekte rolschaatsbanen. Sindsdien werden skates en skatebanen steeds verder ontwikkeld en de populariteit heeft sindsdien enorm toegenomen.

Fun Facts:

– De allereerste rolschaatsen werden gebaseerd op de Hollandse schaatsen waarmee op ijs werd geschaatst.

– Tegen 1900 werd rolschaatsen echt populair, waardoor massaproductie van skates ontstond.

– In 1902 opende de Chicago Coliseum een publieke rolschaatsbaan, waar tijdens de opening meer dan 7.000 mensen op af kwamen.

– In de film The Rink uit 1916 zie je Charlie Chaplin op rolschaatsen. Dit was een van de eerste keren dat rolschaatsen op beeld werd vertoond.

– De Amerikaanse president Ronald Reagon riep in 1983 de maand oktober door uit tot National Roller Skating Month.

Ook in Nederland is rolschaatsen al decennia lang een favoriete bezigheid voor jong en oud. Het rolschaatsen werd vooral gezien als een kans om te ‘schaatsen’ op het droge, wanneer het niet vroor en er dus geen ijs op het water lag. Op deze foto zie je een vierling van 13 jaar oud uit Zwolle, klaar om te gaan schaatsen op ouderwetse rolschaatsen die destijds nog onder de schoenen werden gebonden.

Op deze foto uit het Nationaal Archief: Han, Dorothee, Elly en Riny Kiffers.
Fotograaf: Pot, Harry / Anefo
Datum: 26 januari 1956